Bahçesi ya da balkonu olanlar için bulunmaz bir terapi: Ekmek, sulamak, emek vermek ve gözünüzün önünde yavaş yavaş büyüdüğünü görnek…
Yoksa siz hâlâ bu renkli ve huzurlu dünyayla tanışmadınız mı?
Artık herkes bu açık alanları daha yaşanır, daha keyifli alanlara çevirmeye çalışıyor. Bahar ayları yeni dikim, çimlendirme veya mevcut bitkilerin yaza hazırlanması için mühim aylar.
Gerekli tüm hazırlıklarınızı yapmışsınızdır umarım.
Bahçesi olanlar alev, taflan, şimşir, kartopu, ligustrum gibi çit bitkileri varsa; mantar, bit ilaçlaması, budama gibi temel bakımlarını yaparak bu bitkileri yaza hazırlayabilir. Bahçede çiminiz varsa, çimin tamir edilmesi gereken yerlerin belirlenip çim tonumu atılması yada toprağın tekrar havalandırılarak çim tonumu’ veya rulo çim döşenmesi için en uygun zamanlar yaza girmeden hemen önceki zamanlar. Mayıs ayının gelmesi ile birlikte tüm seralar çiçeklerle doldu. Papatyalar, sardunyalar, petunyalar, rengârenk ortancalar, begonviller, mis kokulu yaseminler güller, biberiyeler, lavantalar seralarda yer almaya başladı. Peki siz bahçenizi nasıl hayal ediyorsunuz? Haydi gelin hayal kuralım!
Bahçenizi Önce Hayal Edin
Bu Yazıdaki Başlıklar
Konu çiçeklere gelince biraz açgözlü olabiliyorum. Bu nedenle benim bahçemde sanırım her şeyden bir parça olurdu; belki bu açlığımı doyurmak için gruplamalar yapardım. Ben öncelikle göz alabildiğine kır gibi bir yeşillik hayal ediyorum. Eğer güneş alan bir bahçeye sahipseniz çim güzel bir seçim. Daha doğal bir görünüm için fare kulağı, yonca karışımı tohumlarda kullanılabilir. Sonra bu yeşillikler içerisinde altına oturup kitap okuyabileceğim, piknik yapabileceğim bir ağaç da olsa! En sevdiklerimden, en dayanıklıların dan ve her dem yeşillerden biri zeytin, diğeri mis kokulu defne. Tabii meyve ağaçlarını da ayrıca çok seviyorum. Hele baharda çiçeklenince onları seyretmek ayrı bir mutluluk, tabii sonra meyvelerini toplamak da…
Ortancalar, Melisalar, Yaseminler…
Eğer yarı gölge veya sabah güneşi alan bir yerim varsa bolca rengârenk ortanca ya da mis kokulu limon otu yani melisa. Ortancaların alkali topraklar sevdiğini biliyor muydunuz? Toprağı alkali yapmak için sulama suyuna karbonat katarak sularsanız daha çok çiçek veriyor, deneyin derim. Bir de nisan, mayıs aylarında ortanca dikecekseniz, yaz sezonu boyunca çiçekli kalması için mutlaka hiç çiçek açmamış ortancaları tercih edin. Bir dahaki sene için aklınızda bulunsun.
Haziran ayından itibaren kokuları ile mest olmak için bahçe duvarlarımı mis kokulu Arap yaseminleri sarmalı. Yaseminler güneş seviyor, susuzluğa dayanıklı da ama sulamasını da unutmamak gerekiyor. Belki ara ara biraz yabani görünüm vermesi için hedera yani sarmaşıklar. Dediğim gibi bitki deyince açgözlüyüm. Yine bir sarmaşık türü olan passiflora yani çarkıfelek çiçeğini çok seviyorum. Bu kadar çok çeşidi karıştırmak için bahçenin de epey geniş olması gerekiyor elbette…
Peki ya lavantalar, biberiyeler, papatyalar, ekinezyalar, çilekler? Ben onları terracotta saksılarda tutmayı yeğlerim, aromalı bitkilerden oluşan bir saksı köşesi oluştururum. Eğer arılarla derdiniz varsa bu gruplamayı oturma grubunuzdan hafif uzak bir yerde tutmanız iyi olur. Arılar bu tip aromalı bitkilerde gezmeyi çok seviyor. Hayalimde bir de yazın sapları boyunca çiçek açmış pembe sarmaşık gülleri ile çevrilmiş bütün günümü geçire bileceğim oldukça romantik bir çardak var.
Domates, Biber, Salatalık’da Olsun
Son iki senedir domates, biber, maydanoz yetiştirmeye merak sardım. Semt pazarlarında satılan domates, biber, salatalık fidelerinden bulursanız kaçırmayın derim. Bahçeye genişçe ayaklı üç saksı alıp birine domates, birine biber, diğerine de salatalık fideleri diktim. İstanbul’da çeri domatesler daha kolay kızarıyor. Ayrıca maydanoz, dereotu, nane ve fesleğen de ekiyorum, az da olsa çıktıkça toplayıp salataya. Yemeğe kullanmak, dalından kopardığın sebzenin mutluluğunu yaşarmak oldukça keyifli. Peki “ya”sardunyalar, petunyalar, begonyalar, cam güzelleri ve begonyalar? Hepsi de bize yazın geldiğini hissettiren olağan üstü bitkiler. Evinizdeki verandaları, balkonları çiçek cennetine dönüştürecek güzellikte bitkiler. Güneş alan balkonlar için sardunyalar tercih edilebilir.
Yazın sıcaklarda her gün toprağın kuruyup kurumadığını kontrol etmek iyi olacaktır.
Bahçeler için gözümün önünden bir sürü bitki geçiyor. Eminim siz de benim gibisiniz. Tabii öncelikle mekâmınızın özelliklerini iyi anlamanız, bahçede kullandığınız mobilyaları, ihtiyaçlarınızı, tarzınıza ve bahçenin şartlarına uygun bitkileri de göz önüne alarak elinizdeki alanı tasarlamanız en doğru çözüm olacaktır. Örneğin az güneş alan ve gündüz kullanılmaya pek uygun olmayan ama içinde akşam mis gibi kokularla dinlenmenizi sağlayan zambaklar ve başka kokulu bitkilerle çevrilebilir bahçeniz olabilir.
Belki de şehirde bol güneş alan ama çok rüzgarlı bir terasınız olabilir. Çocuğunuzun oynayabileceği ve koşabileceği bir alana ihtiyacınız olabilir. İhtiyaçlarınız bahçenizin sitilini de belirleyecektir. Bahçe veya balkonunuzu dizayn ederken yalnızca ayaz aylarına odaklanmak yerine yılın geri kalanında evin içinde olduğunuzda da odadan, salondan baktığınızda görüntüsüyle size keyif verecek bir bahçe yaratmak önceliğiniz olabir. Yani içeriyle dışarısı arasında bir akış yaratabilirsiniz.
Eğer kapalı bir balkonunuz varsa aloe vera, Sukulent, kaktüs gibi bitkilerde balkonunuzda bir gruplama yapabilirsiniz. Bu bitkiler aşırı yağışa kalmamalı. Ayrca çok yoğun da sulanmamalı.
Bahçe bakımını ihmal etmeyin.
Bahçenizi kurgularken bir ikinci konu da bahçe bakımıdır. Bahçenizi ve balkonunuzu düzenledikten sonra eliniz hep bahçenizin üzerinde olmalı. Çimler biçilmeli, çalılar, ağaçlar budanmalı, ilaçlama yapılmalı, ölü yapraklar ve çiçekler temizlenmeli, düzenli sulama yapılmalı. Yani hem keyifli hem de bir o kadar meşakkatli bir uğraş.
Yaza girmemizle beraber bitki zararlıları da uyanır. Zararlılarla baş etmek için öncelikle doğal yöntemleri deneyebilirsiniz. Böylece bahçenizin bitki ve canlı florasına zarar vermemiş olursunuz.
Doğal yöntemler bahçede oynayan çocuklarınız ve hayvanlarınız için de en emniyetli yöntemdir.
Havanın ısınması ve nemin artmasıyla yaprak bitleri başlar. Yaprak bitlerine karşı doğal çözümü siz kendiniz hazırlayabilirsiniz. 100 gr acı biber ve 100 gr sarımsağı bir litre su içinde kaynatarak sabah saatlerinde bitkilerinize spreyleme yapabilirsiniz. Yaprak ve dallarda bulunan beyaz larvaları alkollü pamukla veya sulu boya fırçası tarzı ince bir fırçayla iyice temizlemeniz gerekir.
Bahçe zararlıları petunya, nane, fesleğen, lavanta, limon otu, pelin otu, biberiye gibi aromatik bitkilerden kaçınırlar. Bahçenizde, balkonunuzda bu tip bitkileri tutabilirsiniz.
Salyangozları kaçırmak için yumurta kabuklarını bitki köklerine serpebilirsiniz. Ya da toprak üzerine bakır tel atabilirsiniz.
Yapraklardaki mantar sorunları için yarım litre suya 2 yemek kaşığı sirke, 2 fincan demlenmiş papatya çayı ilave ederek mantar görülen yapraklara sabah saatlerinde spreyleme yapabilirsiniz.
Yaz aylarında bahçe ve balkondaki bitkileri sabah veya akşam serinliğinde sulamanız doğrudur. Gün ortasında yapılan sulamalar güneş ile birleşince bitkinin çiçek ve yapraklarını yakabilir.
Ve bir de karıncalar… Onları öldürmeden iç ve dış yasam alanlarımızı istila etmelerini nasıl önleriz? Karabiber, sirke, limon ve sıvı sabunu karıştırarak karınca geçiş yollarına spreyleme yapabiliriz.
Böylece yaza girerken ve yaz boyunca bahçe ve balkonunuz için yapmanız gerekenlere de kısaca değinmiş oldum.
Güzel bir yaz geçirmeniz dileğiyle…