Otomobil

Araçlarda Sübap Arızaları

Araçlarda Sübap Arızaları | Sübaplar, motorun silindirlerine giren ve çıkan gazların akışını kontrol eden önemli parçalardır. Sübaplar, motorun çalışma prensibine göre emme ve egzoz olmak üzere iki çeşittir. Emme sübapları, silindirlere yakıt-hava karışımını sağlarken, egzoz sübapları, yanma sonucu oluşan atık gazları dışarı atarlar. Sübaplar, krank mili ile senkronize olarak açılıp kapanırlar. Sübapların açılma ve kapanma zamanlaması, motorun performansını ve verimini doğrudan etkiler.

Sübaplar, çeşitli nedenlerle arızalanabilir ve motorun performansını ve güvenliğini olumsuz etkileyebilir.

Sübap arızalarının en yaygın nedenleri şunlardır:

  • Sübapların eğilmesi veya kırılması: Sübaplar, pistonla veya yoluna çıkan başka bir cisimle temas ederek eğilebilir veya kırılabilir. Bu durum, motorun yanlış ayarlanması, aşırı devir yapılması, yanlış vites değiştirilmesi veya zamanlama kayması gibi nedenlerle oluşabilir. Sübapların eğilmesi veya kırılması, silindirin sıkışmasına, kompresyon kaybına, güç düşüşüne ve motorun hasar görmesine neden olabilir.
  • Sübapların yanması: Sübaplar, yanma odasındaki yüksek sıcaklık ve basınç nedeniyle aşırı ısınabilir ve sübap yüzeyinde erime veya delinme oluşabilir. Bu durum, sübapların düzgün kapanmamasına, sızdırmalara, güç kaybına ve emisyon artışına neden olabilir. Sübapların yanmasının nedenleri arasında yakıt kalitesinin düşüklüğü, ateşleme sisteminin bozukluğu, soğutma sisteminin yetersizliği veya sübap ayarlarının yanlış olması sayılabilir.
  • Sübapların aşınması: Sübaplar, sürekli açılıp kapanırken sübap koltuğu ve sübap kılavuzu ile sürtünme yapar. Bu da sübapların aşınmasına ve ömrünün kısalmasına yol açar. Sübapların aşınmasının nedenleri arasında yağlama sisteminin bozukluğu, yakıtta bulunan kirli maddeler, egzoz gazlarının geri akışı veya sübap yaylarının zayıflığı sayılabilir.

Sübap arızalarını önlemek için motorun düzenli olarak bakımını yapmak, uygun yakıt kullanmak, motoru aşırı zorlamamak ve sübap ayarlarını kontrol etmek gerekir.

Sübap Ayarı Nedir?

Sübap ayarı, motorun çalışması sırasında ısınan parçaların genleşmesini telafi etmek için yapılan bir işlemdir. Sübap ayarı ile amaçlanan şey, sübaptan itibaren başlayarak bütün mekanik parçaların birbirine temas ettiği noktalarda belirli bir boşluk bırakmaktır. Bu boşluğa termik boşluk veya sübap ayarı denir.

Termik boşluk, motorun soğukken ve sıcakken farklı olabilir. Bazı motorlarda termik boşluk, motor soğukken ayarlanırken, bazılarında motor sıcakken ayarlanır. Bu durum, araç el kitabında veya servis manuelinde belirtilir.

Termik boşluğun ayarlanması için genellikle bir ölçü aleti (feeler gauge) kullanılır. Bu alet, farklı kalınlıklarda metal levhalardan oluşur. Termik boşluğun ayarlanması için, önce motorun krank mili döndürülerek ilgili silindirin üst ölü noktaya gelmesi sağlanır. Ardından, ölçü aleti ile sübap kolu ve itici arasındaki boşluk ölçülür. Boşluk, araç el kitabında veya servis manuelinde belirtilen değerden fazla veya az ise, ayar vidası veya somunu ile boşluk ayarlanır. Bu işlem, bütün silindirler için tekrarlanır.

Sübaplar Arızalı İse Araçta Ne Gibi Sorunlar Oluşur?

Sübaplar arızalı ise araçta ne gibi sorunlar oluşur diye merak ediyorsanız, aşağıdaki tabloyu inceleyebilirsiniz. Tabloda, sübap arızalarının nedenleri ve sonuçları ile ilgili bilgiler verilmiştir.

Sübap Arızası Nedeni Sonucu
Sübapların eğilmesi veya kırılması Motorun yanlış ayarlanması, aşırı devir yapılması, yanlış vites değiştirilmesi veya zamanlama kayması Silindirin sıkışması, kompresyon kaybı, güç düşüşü ve motorun hasar görmesi
Sübapların yanması Yakıt kalitesinin düşüklüğü, ateşleme sisteminin bozukluğu, soğutma sisteminin yetersizliği veya sübap ayarlarının yanlış olması Sübapların düzgün kapanmaması, sızdırmalar, güç kaybı ve emisyon artışı
Sübapların aşınması Yağlama sisteminin bozukluğu, yakıtta bulunan kirli maddeler, egzoz gazlarının geri akışı veya sübap yaylarının zayıflığı Sübapların düzgün açılıp kapanmaması, ses yapması, performans düşüklüğü ve yakıt tüketiminin artması

Sübap arızalarının belirtileri nelerdir

  • Motor arıza ışığının yanması: Modern araçlarda motor arıza ışığı, motorun çalışmasını etkileyen herhangi bir sorunu gösterir. Sübaplar arızalı ise, motor arıza ışığı yanabilir. Motor arıza ışığının neden yandığını anlamak için OBD2 tarayıcı ile hata kodlarını okumak gerekir. Hata kodları, sübaplara doğrudan işaret etmeyebilir ama ateşleme sistemi veya hava-yakıt karışımı ile ilgili sorunları gösterebilir.
  • Motorun geri tepmesi: egzozdan çıkan patlama sesidir. Eğer egzoz sübapları arızalı ise, egzoz gazları silindire geri kaçabilir ve yanmamış yakıtın ateşlenmesine neden olabilir. Bu da motorun geri tepmesine ve zarar görmesine yol açabilir. Motorun geri tepmesini önlemek için, egzoz sübaplarının zamanlamasını ve sızdırmazlığını kontrol etmek gerekir.

Daha fazla bilgi:

  1. whitesautomotive.com2. mechanicbase.com3. carcarehacks.com4. bradkimberleycars.com.au5. howacarworks.com6. centuryperformance.com7. mechanicbase.com

Sübap Arızalarının Tespiti ve Onarımı

Sübap arızalarının tespiti ve onarımı, motorun sağlıklı çalışması için önemli bir işlemdir. Sübap arızalarının tespiti için, aşağıdaki yöntemler kullanılabilir:

  • Görsel kontrol: Sübap arızalarının en basit tespit yöntemi, sübapların görsel olarak kontrol edilmesidir. Bunun için, motor kapağı sökülerek sübapların durumu incelenir. Sübapların eğilmiş, kırılmış, yanmış veya aşınmış olup olmadığına bakılır. Ayrıca, sübap yaylarının, sübap koltuklarının ve sübap kılavuzlarının da hasarlı olup olmadığı kontrol edilir.
  • Kompresyon testi: Kompresyon testi, silindirlerin içindeki basıncı ölçen bir testtir. Kompresyon testi ile, sübapların sızdırıp sızdırmadığı anlaşılabilir. Kompresyon testi için, motor soğukken buji kabloları çıkarılır ve bujiler sökülür. Ardından, kompresyon göstergesi buji deliklerine takılır ve motor marşa basılır. Kompresyon göstergesi, her silindir için farklı bir basınç değeri gösterir. Bu değerler, araç el kitabında veya servis manuelinde belirtilen değerlerle karşılaştırılır. Eğer basınç değeri düşükse, bu sübapların sızdırdığını gösterir.
  • Vakum testi: Vakum testi, motorun emme manifoldundaki vakum seviyesini ölçen bir testtir. Vakum testi ile, sübapların açılıp kapanma zamanlaması ve performansı hakkında bilgi edinilebilir. Vakum testi için, motor çalışırken vakum göstergesi emme manifolduna bağlanır. Vakum göstergesi, vakum seviyesini mmHg cinsinden gösterir. Bu değer, araç el kitabında veya servis manuelinde belirtilen değerle karşılaştırılır. Eğer vakum seviyesi düşük veya dalgalı ise, bu sübapların düzgün çalışmadığını gösterir.

Sübap arızalarının onarımı için, aşağıdaki yöntemler kullanılabilir:

  • Sübap ayarı: Sübap ayarı, termik boşluğun ayarlanması işlemidir. Sübap ayarı ile, sübaptan itibaren başlayarak bütün mekanik parçaların birbirine temas ettiği noktalarda belirli bir boşluk bırakılır. Sübap ayarı ile, sübapların açılıp kapanma zamanlaması ve performansı iyileştirilebilir. Sübap ayarının nasıl yapıldığı hakkında daha fazla bilgi için yukarıdaki bölüme bakabilirsiniz.
  • Sübap taşlama: Sübap taşlama, sübap yüzeyinin ve sübap koltuğunun zımparalanması işlemidir. Sübap taşlama ile, sübapların düzgün oturması ve sızdırmazlık sağlanması amaçlanır. Sübap taşlama için, önce motor kapağı sökülerek sübaplar çıkarılır. Ardından, sübap yüzeyi ve sübap koltuğu özel bir taşlama makinesi ile zımparalanır. Bu işlem, sübapların ve sübap koltuklarının pürüzsüz ve düzgün bir yüzeye sahip olmasını sağlar. Son olarak, sübaplar yerlerine takılır ve sübap ayarı yapılır.
  • Sübap değiştirme: Sübap değiştirme, sübapların tamamen yenisi ile değiştirilmesi işlemidir. Sübap değiştirme, sübapların eğilmiş, kırılmış, yanmış veya aşınmış olması durumunda yapılması gereken bir işlemdir. Sübap değiştirme için, önce motor kapağı sökülerek sübaplar çıkarılır. Ardından, yeni sübaplar yerlerine takılır ve sübap ayarı yapılır.

Biraz daha detay

Subap Arızasının Belirtileri

Subap arızası, motorun performansını, yakıt tüketimini ve emisyon değerlerini olumsuz etkileyen ciddi bir sorundur. Subap arızasının bazı belirtileri şunlardır :

  • Motorun güç kaybetmesi veya titremesi
  • Motorun zor çalışması veya çalışmaması
  • Motorun aşırı ısınması
  • Egzozdan siyah, mavi veya beyaz duman çıkması
  • Egzozdan kötü koku gelmesi
  • Motor sesinin değişmesi veya artması
  • Motor yağının azalması veya kirli olması
  • Yakıt tüketiminin artması
  • Emisyon testinde başarısız olma

Subap Bozulursa Ne Olur?

Subap bozulduğunda, motorun yanma odasında sızıntılar oluşur ve bu da motorun verimliliğini düşürür. Subap bozulmasının nedenleri arasında aşınma, korozyon, ısıl gerilme, yanlış ayarlama, yağlama eksikliği veya kalitesizliği, yakıt kalitesizliği veya kirli hava filtresi sayılabilir . Subap bozulmasının sonuçları şunlardır :

  • Silindir basıncının düşmesi
  • Sıkıştırma oranının düşmesi
  • Yanma veriminin düşmesi
  • Yakıt tüketiminin artması
  • Egzoz emisyonlarının artması
  • Motor gücünün azalması
  • Motor ömrünün kısalması

Motor Subap Ayarı Bozuksa Nasıl Anlaşılır?

Motor subap ayarı, subapların açılma ve kapanma zamanını belirleyen mekanizmanın doğru şekilde ayarlanmasıdır. Motor subap ayarı bozuksa, subaplar zamanından erken veya geç açılıp kapanabilir ve bu da motorun çalışmasını etkiler. Motor subap ayarı bozuksa nasıl anlaşılır sorusunun cevabı şöyledir :

  • Motor çalıştığında metalik bir tıkırtı sesi duyulur. Bu ses, subapların silindir kapağına çarpmasından kaynaklanır.
  • Motor rölantideyken devir sayısı dalgalanır. Bu durum, subapların açık kalmasından veya tam kapanmamasından dolayı yanma odasına hava kaçağı olmasından kaynaklanır.
  • Motor güç kaybeder veya çekişi düşer. Bu durum, subapların tam açılmamasından veya tam kapanmamasından dolayı yanma odasına yeterli miktarda yakıt-hava karışımının girmemesinden veya egzoz gazlarının tam çıkmamasından kaynaklanır.
  • Motorun yakıt tüketimi artar. Bu durum, subapların tam açılmamasından veya tam kapanmamasından dolayı yanma odasına giren yakıt-hava karışımının tam yanmamasından kaynaklanır.
  • Motorun egzoz emisyonları artar. Bu durum, subapların tam açılmamasından veya tam kapanmamasından dolayı yanma odasında kalan egzoz gazlarının tekrar yanmasından veya silindir dışına sızmasından kaynaklanır.

Sibopların Yanık Olduğu Nasıl Anlaşılır?

Siboplar, motorun çalışması sırasında yüksek sıcaklıklara maruz kalır ve bu da sibopların yüzeyinde hasar oluşmasına neden olabilir. Sibopların yanık olduğu nasıl anlaşılır sorusunun cevabı şöyledir :

  • Motor çalıştığında metalik bir vurma sesi duyulur. Bu ses, yanmış sibopların silindir kapağına veya pistonlara çarpmasından kaynaklanır.
  • Motor çalıştığında egzozdan siyah, mavi veya beyaz duman çıkar. Bu duman, yanmış sibopların yanma odasına yağ, yakıt veya su kaçırmasından kaynaklanır.
  • Motor çalıştığında motor yağı seviyesi düşer. Bu durum, yanmış sibopların yağ kaçırmasından kaynaklanır.
  • Motor çalıştığında motor suyu seviyesi düşer. Bu durum, yanmış sibopların su kaçırmasından kaynaklanır.
  • Motor çalıştığında motor sıcaklığı yükselir. Bu durum, yanmış sibopların soğutma sisteminin verimliliğini düşürmesinden kaynaklanır.

Subap Vurma Sesi Neden Olur?

Subap vurma sesi, subapların silindir kapağına veya pistonlara çarpması sonucu oluşan metalik bir sesdir. Subap vurma sesi neden olur sorusunun cevabı şöyledir :

  • Subap ayarının bozuk olması: Subap ayarı bozuk olduğunda, subaplar zamanından erken veya geç açılıp kapanabilir ve bu da subapların silindir kapağına veya pistonlara çarpmasına neden olabilir.
  • Subap yaylarının zayıf olması: Subap yayları zayıf olduğunda, subaplar tam kapanmayabilir ve bu da subapların silindir kapağına çarpmasına neden olabilir.
  • Subap kılavuzlarının aşınması: Subap kılavuzları aşındığında, subaplar yuvalarında oynamaya başlayabilir ve bu da subapların silindir kapağına veya pistonlara çarpmasına neden olabilir.
  • Subap saplarının eğilmesi: Subap sapları eğildiğinde, subaplar düzgün açılıp kapanmayabilir ve bu da subapların silindir kapağına veya pistonlara çarpmasına neden olabilir.
  • Subap yüzeylerinin hasar görmesi: Subap yüzeyleri hasar gördüğünde, subaplar tam oturmayabilir ve bu da subapların silindir kapağına çarpmasına neden olabilir.

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu