İnsan yüzüne göre karakter analizi Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretleri

İnsan yüzüne göre karakter analizi Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretleri | Müslüman bilim adamları fizyognomi ile ilgili olarak bir takım görüşler ortaya atmış ve geliştirmişlerdir.

Kalın dudaklı insanların, zevkine düşkün…

İnce ve sıkça kapalı duran dudaklara sahip olanların, sıkı ağızlı oldukları belirtilmiştir.

İnsanlarda kafanın küçük olması, aklın kıtlığına ve sır saklayamamaya, büyük olması zekaya kafanın tepesinin yassı biçimde olması, umursamazlığa ve gamsızlığa, yanlardan basık kafa; tabiatı dar ve hiddetli olmaya işarettir.

Gaga burunlu insanlarda egemenlik ruhunun, kalkık burunlularda ise asiliğin hakim olduğu ifade edilmiştir.

Yüzün belirgin organları olan gözler, burun, ağız, çene, kulakların yanı sıra kaşlar, kirpikler, göz kapakları, göz rengi, derinin rengi, kırışıklıklar ele alınan özellikler arasındadır.

18. yüzyılda yaşamış ünlü bilim adamı ve mutasavvıf Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretleri, ansiklopedik eseri Marifetname’de fizyognomi konusunda görüşlerini belirtmiştir.

İbrahim Hakkı Hazretleri, yüz yapısının daha geniş anlamda vücut yapısının karakter ile ilişkisini bir ilahi kural olarak tanımlamaktadır Allah insan alemini en güzel şekilde süsleyip nurlandırmıştır.

Bunun yanı sıra, insanları şekil ve karakter olarak farklı yaratmıştır.

Lütuf ve inayetiyle, insan şeklini karakterin ve organları da ahlakın belirtisi kılmıştır. Böylece, insan önce kendi görünümünden kendi karakterini tanımlayarak itina ile ahlakını güzelleştirir.

Erzurumlu İbrahim Hazretleri görüşlerini şiirsel bir dille ifade etmiştir

Ey aziz! Hikmet ehli demişlerdir ki:

Cenab-ı Hak insanın vücudunu en mükemmel ve güzel şekilde yaratmıştır.

Organların birbiriyle uyumu ve simetrisi, nezaketin ve güzelliğin örneği olmuştur.

Bedenin güzelliğini, vasıflarını dil, bildirmek ve anlatmaktan acizdir.

Yüzünün güzelliği, içinin temizliği, huyunun yumuşaklığı, tabiatının iyiliği, konuşmasının pürüzsüzlüğü ile dünyada benzersiz bir yaratıktır.

Hoş yürüyüşü, tatlı söyleyişi, güzel hareketi ve sevimli sesiyle âlemin aklını almıştır.

Güzelliğinin çekiciliği, canının tatlılığıyla dünyanın sevgilisi, irfan ehlinin beğendikleri olmuştur ve aşıklara ondan nice haller gelmiştir.

Cenab-ı Hak, şekil ve biçim verdiği insan bedenindeki dört karışım: kan, balgam, safra ve sevdanın dumanından kıymetli saç ihsan etmiş, iki yumurtanın dumanından da erkeklerin yüz ve göğsünde kıllar yeşertmiştir. Tâ ki saçla kadınlar süslü, bıyık ve sakalla erkekler, kaşlarla herkes belirmiş ve tanınmış olsun.

Saçın siyahlığı dumanın fazlalığından, sarı oluşu balgamın çokluğundan, beyaz olması, tabiî hararetin zayıflamasındandır.

Hararetin zayıflığı da fazla inzâlden, çok cimâdan ve şiddetli gamdandır.

Fakat alnın nuru, gönüllerin neşesidir.

İki kaş, gözlere gölge olup, nurlu yüzün hilali olmuştur.

Gözlerin burunla iki kaş arasında olmaları, çarpmalardan korunmuş olmasına yarar.

Başın ön tarafında yaratılmış olmaları da, vücudun bütün işlerinde ona yol gösterici olmaları içindir

Göz kapakları, göz yuvarlağının örtüsü ve kötü nazardan koruyucusu olmuştur.

Göz kapakları; gözü türlü etkilerden koruduğu, çirkin şeylere bakmaktan alıkoyduğu gibi uyku zamanında da gözlere örtü vazifesi görür ve gözü süsleyen kirpiklerle birlikte, toz duman gibi zararlı maddelerden korur

Göz bebeğinin siyah, etrafının beyaz oluşu, süs ve güzellik içindir.

Göz nurunun siyah noktasında bulunması, ona organların en değerlisi sıfatını vermektedir.

Göz bebeğinin, yuvarlağın ortasında oluşu, tabakalarının gereğidir.

Göz yuvarlağının oval olmasının sebebi; göz nurunun etrafa yayılmasını kolaylaştırmak içindir. İnsan kafasının yuvarlak oluşu, çarpmalardan sakınılması ve beyne daha geniş bir yer olması içindir.

İnsan yüzünün yuvarlak oluşu, güzelliğiyle güneş ve aya benzemesi içindir.

Dudakların kırmızı, dişlerin inci gibi olmaları süs ve güzellik içindir.

Burnun kıkırdak oluşu, hafif olması ve çarpmalardan zarar görmemesi içindir.

Burun deliklerinin geniş olması; hızlı, iyi koku alabilmek ve sümüğün kolayca akabilmesi içindir.

Dişlerin dar, uzun olanları kırmak ve kesmek içindir, enli, geniş olanları öğütmek ve lokmaları çiğnemek içindir.

Bir sırada dizilmiş olmaları, konuşurken harflerin ve sesin düzgün çıkması içindir.

Dilin kemiksiz oluşu, lokmayı ağızda hareket ettirmek, harfleri söyleyebilmek ve kelimeleri kolayca ifade edip bildirmek içindir.

Dilin dudaklarda dişler tarafından hapsedilmiş olması, az konuşması içindir.

Dil bir olduğu halde göz ve kulakların iki oluşu, fazla görmek ve kolayca işitmek içindir.

Kulakların başın iki tarafında oluşu, her taraftan gelen sesleri duyabilmek içindir.

Kıkırdak olması hafiflik, ve çarpmalardan korunması içindir.

Boynun uzunluğu ve genişliğinin bu şekilde, bu büyüklük ve biçimde oluşu, baş ile kolayca münasebet, bağlantı kurması ve onu taşımaya güç kuvvet bulması içindir.

Başın bir tek kemik olmayıp yedi omurdan meydana gelmiş olması, her tarafa yönelmesi ve hareketlerinde bir nezaket olması içindir.

İnsan başının, bütün organların üstünde ve yüksekte oluşu, şanının büyüklüğü ile ululuğunu duyurmak ve kendisinde bulunan akıl cevherinin kıymetini takdir ettirmek içindir.

On duyunun hepsinin başta olması, onun şeref ve değerini artırmaktadır.

Bu kadar organ ve kuvvetlerin böyle bir yerde toplanmış olması, Cenab-ı Hakk’ın kudretinin kemalini göstermek ve sanatının ululuğunu belirtmek içindir.

• Boyu uzun olanların kalbi saf ve temiz olur.
• Kısa boylu olanların hileleri, aldatmaları çoktur.
• Orta boyda olanlar akıllı ve hoş huylu olurlar
• Saçları sert olan kimse, akılla atılganlığı bulur.
• Saçları yumuşak olan saftır ve utanması az olur.
• Saçı sarı olanın işi, kibirlenme ve kızgınlıktır.
• Siyah saçlı olan sabırlıdır, onu ara.
• Kumral saç güzeldir, sahibi eşsizdir.
• Saçı az olan lütufkar, anlayışlı ve nazik olur.
• Başı küçük olanın aklı azdır, gizli şeyin varsa ona söyleme.
• Başının tepesi yassı olan keder çekmez.
• Başının derisi ince olan; hayır yapar, zarar vermez.
• Kel adama yaklaşma, kötü huylu olur, ondan sakın.
• Alnı dar olanın, içi de dar, sıkıntılı olur.
• Alnı yumru olan, çirkin ve kalın kafalı olur.
• Alnı enli olan kötü huylu olur, çünkü hastadır.
• Alnı normal olan güvenilirdir.
• Alnı kırışıksız olan, şüphesiz tembel olur.
• Alın kırışıklıkları uzun olan anlayışlı, kısa olan ise cömert olur.
• Kaşlarının arası buruşuk olan, üzüntü yükünü taşır.
• Kulağı çok büyük olan, bilgisiz ve tembel olur.
• Kulağı küçük olan eğri, orta (normal) kulaklı dürüst olur.
• Kaşının ucu ince olanın, işi gücü fitnedir.
• Kaşının kılları çok olanın, üzüntüleri de çok olur.
• Kaşı açık olan doğrudur, çatma olan eğridir.
• İnce kaşlı güzel olur, uzun kaşlar kibirli olmanın delilidir.
• Kaşı yay gibi olan, her zaman güzel olur.
• Göz çukuru az olursa, o kibirli olmaya delildir.
• Kara gözlüler itaatkar, gözü kanlılar yiğit olur.
• Gök gözlü olan zeki; ela gözlü olan edepli, terbiyeli olur.
• Küçük gözlü hafif; büyük gözlü zarif, narin olur.
• Gözü yumru olan kıskanç, orta büyüklükte olan gerçek dosttur.
• Gözü yarı kapalı olan, yaramazdır; bakışı miskince olur.
• Tek gözlüye yakın olma, sık bakan insana güvenilmez.
• Gözü şaşı adama bakma, çünkü o sana eğri bakar.
• Güleç gözlü olan güzeldir, kirpiği sık olan eşsizdir.
• Büyük yüzlü olan illetlidir, küçük yüz kibirlenmeye delildir.
• İnce yüzlü sevimli, kalın yüzlü sevimsiz olur.
• Uzun yüzlü olanlar yalancı olurlar.
• Ekşi yüzlü, somurtkan olanların, sözlerinin çoğu acı olur.
• Yuvarlak yüzlüler, ay’dan daha nurlu olur.
• Böyleleri çok güleç olur, onu gören muradını alır.
• Benzi kırmızı olan terbiyeli, esmer olan da zeki olur.
• Hastanın benzi sarı olur, benzi siyaha çalan da borcuna sadık değildir.
• Burnu uzun olanın idraki (anlayışı) az olur.
• Kısa burunlu olanlar fazla korkak olur.
• Burun ucu top olan, neşeli olur.
• Burun ucu ağzına yakın olan adamdan sakın!
• Burun delikleri geniş olanın içi kibir ve kıskançlıkla doludur.
• Burun kanatları dar olan kişide küsme ve inat çok olur.
• Burnu enli olan kimse şehvete düşkündür.
• Burnu eğri olan kimsenin aklı fikri çalışmaktır.
• Küçük ağızlı olan güzel, fakat çok korkak olur.
• Büyük ağızlı cesur, eğri ağızlı kötü olur.
• Genizden söylenen sözler, kibirden olsa gerek.
• İnce sesli erkeklerin işi, kadına şehvet duymaktır.
• Erkek sesli kadınlar, çoğunlukla yalan söyler.
• Hızlı konuşan kişi, yüksek anlayışlıdır.
• Kaba sesli olanın gayreti ve yardımseverliği fazladır.
• Çatal sesli olan, herkesten şüphe eder, kötülük geleceğini sanır.
• Yüzü güleç, sözü tatlı olan insan azizdir, sevilir.
• İnce ve kırmızı dudaklı kimse, söyleneni iyi anlar.
• Bil ki kalın dudaklının kızgınlığı ağırdır.
• Dişleri iri olanın işleri, çoğunlukla kötülüktür.
• Normal dişi olanların, işi hoş ve doğrudur.
• Kokusu hoş olanın, huyu da güzeldir, hoştur.
• Çene kemiği ince olanın, aklı da hafif olur.
• Enli çenenin sahibi kaba olur.
• Çenesi normal olan, akıllı ve güzel olur.
• Uzun sakallı kişi hünersiz olur.
• Sık sakallı kişi kabadır, sohbetini de uzatır.
• Siyah ve az sakallı olmak zekaya delildir.
• Hiç kılı olmayan köse adamın hilesi çok olur.
• Yuvarlak sakallı kimse olgun olur, erdemlidir.
• Kafası enli olan ahmaklık illetine tutuktur.
• Boynu çok uzun olanın olgunluğu az olur.
• Boynu ince olan cahil olur.
• Boynu kalın olanın işi gücü yemektir.
• Boynu kısa olanın hilesi çok olur.
• Boynu normal olanın işi iyilik yapmaktır.
• Her uzvu normal olan, şüphesiz ki güzel olur.
• Eğri omuzlu kişi arsız, işi ise eğri olur.
• Kısa omuz ahmağın; düşkün omuz, rezilindir.
• Orta hallice omuz sahibi, gizli sözleri anlar.
• Kolu eğri ve kısa olsa, kötülüğe meyilli olur.
• Bileği uzun olursa, istemeden bahşiş verir.
• Eğer küçük olduysa el, eşsiz ve güzeldir.
• Parmağı uzun olan, bilgi sahibi ve hüner ehlidir.
• Parmağı yumuşak olan, şüphesiz uyanık ve zeki olur.
• Tırnağı geniş değilse, sabah akşam sev onu.
• Tırnağı yumru ve çizik olsa, merhamet nedir bilmez.
• Tırnağı yassı ve düz olsa, eli açık olur.
• Göğsü çıkık olanın ahlakı da kötüdür.
• Göğsü dar olan, gece gündüz gam çeker.
• Göğsü geniş olanın gönlü hüzün bilmez.
• Göğüs ve omuzdaki kıl, sahibinin cesaretine delildir.
• Kadının göğsü büyük olsa, şehveti çok olur.
• Göğsü uzun olsa, onda süt az olur.
• Kadının göğsü küçük olsa, süt onda çok olur
• Sütü bol doğurgan kadın, eşine dosttur.
• Orta memeli olanın memesini eşi emer.
• Eti yumuşak olan tende, can ve lütuf olur.
• Eti hoş ve latif olan, bilgili ve zarif olur.
• Eti pek katı olanın kabalığı katı olur.
• Arkası yassı kişinin, işi düşkünlüktür; rezilliktir.
• Sırtı kambur olanın ahlâkı da kötü olur.
• Sırtı geniş olanın, kuvveti çoktur.
• Beli ince olanın vücudu ne güzel olur.
• Arkasında kıl bittiyse, şehvete delil olmuştur.
• Karnı büyük olan anlayışsız ve kabadır.
• Karnı küçük olan, terbiyeli; efendidir.
• Karnı büyük boyu kısa olursa, kötü huylu ve sert olur.
• Kasıkta kıl bitmezse, tabiati vahşi olur.
• Uyluğu enli olan, şüphesiz tembel olur.
• Erkeklik organı küçük olan, olgun ve bilgilidir
• Uzun olması, ahmaklığına delildir.
• Büyük olsa, çok kötülük sahibidir.
• Hayaları küçük olan korkak olur.
• Hayaları büyük olan kişi yiğit olur.
• Dişilik organı küçük olan kadın tehlikelidir.
• Eğer etli, büyük olsa, kadının şehveti çoktur.
• Uyluğu pek uzun olanın şehveti az olur.
• Dizi büyük olan kişi, çok yük yüklenir.
• Baldırı kalın olanın, lütfu olmaz.
• Topuğu etli kadın, cilveli olur.
• Ökçesi yufka olan, şüphesiz güzel olur.
• Ökçesi kalın olan mert, cesarette tek oldu.
• Ayağı enli kişinin, işi gücü eziyettir.
• Eğer ökçe uzun olursa, sahibi çok edeplidir.
• Parmağı uzun olan, anlayışla bilgi doludur.

Adımı dar olanın hareketi hoştur, çünkü salınarak yürür, akıl ona hayran olur.